HAŞİM EL-BAĞDADİ (1335-1393 H. /1917-1973) adına düzenlenen 7. Milletlerarası Hat Yarışması sonuçlandı.

İslam Konferansı Teşkilatı'na bağlı İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi (IRCICA), HAŞİM EL-BAĞDADİ (1335-1393 H. /1917-1973) adına düzenlenen Yedinci Milletlerarası Hat Yarışması'nın sonuçlarını ilan etmekten memnuniyet duyar.

IRCICA, İslam sanatı mirasını korumak ve geliştirmek amacıyla yaptığı faaliyetler çerçevesinde periyodik olarak hat yarışmaları tertip etmektedir. Bu yarışmaların gayesi, klasik İslam hat sanatının korunması, yaşatılması, teşviki ve geliştirilmesi; İslam kültürü dışından gelen tesirlerle orijinal ve otantik klasik hat sanatı dışında ortaya çıkan yeni yaklaşımlardan korunarak, geleneğe bağlı prensip ve kaidelere uygun şekilde devam etmesini sağlamaktır.

Yedinci Hat Yarışması jürisi, IRCICA'nın İstanbul Yıldız Sarayı'ndaki merkezinde, IRCICA Genel Direktörü, Organizasyon Komitesi Başkanı Dr. Halit Eren'in başkanlığında 28 Mart – 6 Nisan 2007 (9-18 Rabiu-l Evvel 1428 H.) tarihleri arasında toplanmıştır. Yarışma jürisi, klasik İslam hat sanatı sahasında milletlerarası seviyede kabul görmüş olan şu uzmanlardan meydana gelmiştir:

1. Ahmed Ziya İbrahim, Hat sanatı hocası, Suudi Arabistan (eş-Başkan);

2. Mus'ad Khudair Al-Borsaidi, Mısır Halk Hat sanatı Cemiyeti Başkanı, Mısır;

3. Ubaida Muhammed Salih al-Banki, Hat sanatı hocası, Suriye

4. Prof. M.Uğur Derman, Hat uzmanı, IRCICA;

5. Hasan Çelebi, Hat sanatı hocası, Türkiye

6. Rasheed Butt, Hat sanatı hocası, Pakistan

7. Belaid Hamidi, Hat sanatı hocası, Fas

Irak'lı Jüri üyesi ve Hat sanatı hocası olan ve katılması beklenen İhsan İbrahim Edhem toplantıya katılamamıştır.

Jüri toplantısına Yarışma Sekreteri Mohammed Tamimi ve yardımcısı Said Kasımoğlu da katılmışlardır.

Jüri toplantısını açarken yaptığı konuşmada Dr. Halit Eren, IRCICA'nın üç yıldan beri, yani son yarışmanın yapıldığı dönemden bu güne kadar olan sürede sanat alanında gerçekleştirdiği çalışmaları özetledi.

Yedinci hat yarışması, İslam dünyasında tanınan belli başlı 14 hat dalında düzenlenmiş olup, bu dallar celi sülüs, sülüs, nesih, celi talik, talik, celi divani, divani, kufi, muhakkak, reyhani, rıkaa (icaze), rık'a, mağribi ve hürde talik'tir.

Yarışma Sekreterliği jüriye, yedinci hat yarışmasına sunulan ve önceden sınıflandırıp numaralamış olduğu, 38 ülkeden 916 yarışmacıya ait 1616 hat eserini teslim etmiştir. Jüri, yarışmanın şartlarını ve kaidelerini takip ederek ve bu çaptaki bir milletlerarası yarışmaya uygun asgari kalite standardlarını göz önünde bulundurarak safhalar halinde yürüttüğü çalışmasında, eserler arasında belirli sayıda seçim yaparak diğerlerini ayırmak suretiyle, her dalda öngörülen ödül sayısına uygun en iyi eserleri elde edinceye kadar elemeler yapmıştır. Dağıtılan ödül ve mansiyonlar ekteki listelerde görülmektedir.

Jüri değerlendirmesinde yazıda kesinliğe önem vermiş, ayrıca kararlarını verirken, yayınlanacak olan kazanan eserler katalogunda açıkça görülebileceği gibi belirli ekollerin kaide ve uygulamalarına itibar etmemiştir. Hat sanatının kaidelerine uygunluk, istifte yaratıcılık ve yarışma şartlarına uygunluk kriterlerini takip etmiş, sonuncusuyla ilgili olarak, küçük sayılabilecek hataları dikkate almamıştır.

Celi talik ve talik hat dallarında seviyelerin birbirlerine yakın olduğunu gören Jüri, birinci, ikinci ve üçüncü ödüllerin bu türler arasında eşit olarak paylaştırılmasını kararlaştırdı. Kufi yazısıyla ilgili olarak, Jüri üç mansiyon değerini altı esere eşit olarak vermeyi kararlaştırdı.

Değerlendirmesini tamamlayan jüri hat sanatının yeni gelişmeye başladığı bazı ülkelerden katılmış olan hattatların teşvik edilmesi gerektiğini kararlaştırdı. Dolayısıyla, Jüri bu ülkelerdeki hat sanatının seviyesinin yükseltilmesi amacıyla bazı teşvik ödüller tahsis etti. Jüri kadın sanatkarların katılımında da bir artış olduğunu ve bazılarının ödül kazandıklarını tespit ederek bu katılımcılara da bazı ek teşvik ödülleri tahsis etmiştir.

Ayrıca jüri, elemenin son safhalarına kadar elde tutulan ancak taşıdıkları bariz hatalar yüzünden veya hat sanatının ve yarışmanın kaidelerine, örneğin kalem kalınlığıyla ilgili şartlara uymamaları sebebiyle sonunda elenen bazı eserlere teşvik ödülü vermeyi kararlaştırmıştır. Jüri, Yarışma Sekreterliğinin bu yarışmalara düzenli olarak katılan ve ilerleme göstermiş olan bazı hattatlara işaret etmesi üzerine, bu sanatkarlara da teşvik ödülü verilmesini kararlaştırmıştır.

Ekteki listede görüleceği gibi yarışma neticesinde (21) ödül, (74) mansiyon ve (42) teşvik mükafatı (toplamı137), (25) ülkeden (119) yarışmacı arasında paylaşılmıştır. Toplam ödül ve mükafat tutarı (91.000) Amerikan Doları olmuştur.

IRCICA ödül kazananların eserlerini önce istanbul'da, sonra da İslam Konferansı Teşkilatı'na üye ülkelerde sergileyecektir. Ayrıca bu eserlerin reprodüksiyonlarını ve hattatların kısa hayat hikayelerini ihtiva eden bir katalog yayınlayacaktır. Yarışmada ödül kazananlara birer sertifika, ödül almamakla birlikte takdire layık eserlerle katılmış olanlara da birer katılma belgesi verilecektir. Bütün ödüller en yakın zamanda sahiplerine ulaştırılacaktır. Milletlerarası hat yarışmaları üç yılda bir düzenlenmektedir. İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi bu vesileyle ödül kazananları tebrik eder, diğer yarışmacılara gelecek yarışmalarda başarılar diler.